6 maatregelen tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag

Vlaams minister van Sport Philippe Muyters lichtte maandag op een infoavond voor de sportsector 6 maatregelen toe tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport. Eén van die maatregelen, het aanspreekpunt, moet elke federatie al tegen het einde van deze maand rond hebben. De andere 5 zullen 2 keer per jaar gemonitord worden, een eerste keer in juni van dit jaar.

Maandagavond kwamen 78 vertegenwoordigers uit de ruime sportsector samen op een door Sport Vlaanderen georganiseerd opvolgmoment rond seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport. Het doel van de avond was om van elkaar te leren en de verantwoordelijkheden van de verschillende actoren scherp te stellen. “Want alleen samen kunnen we echt een vuist maken tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag”, zei de minister.

De afgelopen jaren werd al heel wat juridische en inhoudelijke expertise opgebouwd rond het thema, werden een aantal preventieve maatregelen ontworpen en werd een klimaat gecreëerd waarin slachtoffers met hun getuigenis op een veilige manier naar buiten konden komen. Vlaams minister van Sport Philippe Muyters voegde daar een extra actie aan toe: in de samenwerkingsovereenkomsten met de verschillende sportfederaties werd ook een passage rond seksueel grensoverschrijdend gedrag opgenomen.

Concreet gaat het om 6 punten waaraan de sportfederaties moeten voldoen:

1. Oprichting van een aanspreekpunt rond integriteit
Het aanspreekpunt is de vertrouwenspersoon voor wie een vraag, opmerking, klacht of andere suggestie heeft in verband met overschrijdend gedrag. Het aanspreekpunt luistert, verwijst door, verleent advies bij mogelijke vervolgstappen… Het aanspreekpunt formuleert adviezen voor de federatie.
Volgende maand starten de opleidingen voor deze aanspreekpunten.

2. Opstellen van een handelingsprotocol
In het handelingsprotocol omschrijft de federatie welke stappen ondernomen worden bij een vermoeden, een onthulling of een vaststelling van grensoverschrijdend gedrag. Bij elke stap worden een aantal concrete handelingen beschreven om efficiënt en transparant te handelen.

3. Advies rond ethische vraagstukken
Een ethische commissie moet adviezen rond ethische vraagstukken (waaronder seksueel grensoverschrijdend gedrag) kunnen geven. Dat kan zowel reactief zijn als proactief.

4. Gedragscodes voor verschillende doelgroepen
De federaties moeten in gedragscodes uitwerken welk gedrag al dan niet wenselijk is voor de verschillende groepen in hun organisatie: voor trainers en coaches, maar ook bijvoorbeeld bestuursleden en terreinverzorgers.

5. Tuchtrechtelijk systeem
Elke federatie zorgt voor een duidelijke en transparante procedure om beschermend en/of sanctionerend op te treden bij incidenten. Het systeem bevat een tuchtreglement en de installatie van een tuchtrechtelijk orgaan, dat bevoegd is om sancties op te leggen.
Momenteel legt ICES de hand aan een blauwdruk van tuchtrechtelijk systeem waarmee de federaties dan verder aan de slag kunnen.

6. Preventie, vorming en sensibilisering
Van de federaties wordt verwacht dat ze een permanente inspanning leveren op vlak van preventie, vorming en sensibilisering. Alle aangesloten leden en clubs moeten bereikt worden.

Minister Muyters: “Met het eerste punt, het aanduiden van een aanspreekpunt, moeten de federaties eind deze maand al klaar zijn. Ik vind het essentieel dat slachtoffers een veilige plek hebben waar ze een melding kunnen doen. Niet elke federatie moet wat mij betreft elk een eigen aanspreekpunt hebben. Voor mij mogen ze ook met elkaar samenwerken, maar ze moeten allemaal wel duidelijk en eenvoudig bereikbaar zijn voor alle leden.”

Voor de andere punten krijgen de federaties nog iets meer tijd, maar niet zo veel meer. “Ik wil dat Sport Vlaanderen elk half jaar een monitoring doet van waar elke federatie staat met de realisatie van de andere 5 punten. De eerste monitoring zal al in juni van dit jaar plaatsvinden. We willen echt dat de federaties vaart zetten achter een degelijk beleid rond seksueel grensoverschrijdend gedrag. Federaties die flagrant in de fout gaan of weigeren om een beleid op poten te zetten, zullen dat uiteraard ook voelen in hun financiering.”

De 6 maatregelen omvatten zowel preventieve als repressieve acties. Sportminister Muyters: “Dat is ook de enige goede manier. Ik wil in de eerste plaats voorkomen dat grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt. Maar als het dan toch gebeurt, moeten de slachtoffers hun verhaal in een veilige omgeving kunnen doen en moeten de federaties en clubs er op een gepaste manier op reageren. Ik ben bij dat de sportsector dit serieus neemt en samen met de overheid en organisaties als ICES en Voice een omvattend beleid ontwikkelt.”